LÊ TRỌNG VẼ

"Lễ Tri ân và Trưởng thành cho học sinh lớp 12 THPT" là một sáng kiến của ngành Giáo dục Hậu Giang. Sáng kiến này đã được báo cáo tại Hội nghị Sơ kết 01 năm thực hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" của Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức tại Hải Dương vào tháng 8 năm 2009 (Tóm tắt báo cáo đăng trong Kỷ yếu của Hội nghị và được giới thiệu dưới đây).

Đây là một sáng kiến có tác dụng "giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng, hướng nghiệp, đồng thời tạo động lực cho học sinh hoàn thiện tốt chương trình phổ thông" (1) nên đã được Bộ chỉ đạo các Sở tổ chức thực hiện (công văn số 549/BGDĐT: Báo cáo Sơ kết 01 năm thực hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" và Kế hoạch số 508/KH-BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN-HLHPNVN-HKHVN: Phối hợp thực hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa Thông tin Du lịch, Trung ương Đoàn Thanh niên Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Khuyến học Việt Nam từ năm học 2009-2010).

Trong báo cáo Sơ kết 01 năm và phương hướng thực hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" năm học 2009-2010 của Sở Giáo dục và Đào tạo Thừa Thiên Huế, Sở cũng đã chỉ đạo các trường THPT trên toàn tỉnh thực hiện tổ chức Lễ Tri ân và Trưởng thành cho học sinh lớp 12.

Bởi vậy, chúng tôi thấy cần thiết giới thiệu sáng kiến này đến các trường THPT trong toàn tỉnh tham khảo, đồng thời xin đóng góp một số ý kiến để việc tổ chức Lễ Tri ân và Trưởng thành mang lại kết quả mong muốn:

1. Đây là một sáng kiến kinh nghiệm về việc tổ chức Lễ Tri ân và Trưởng thành cho học sinh lớp 12 THPT đã được áp dụng tại Hậu Giang có tác dụng tốt; Nhưng khi thực hiện ở Thừa Thiên Huế cần tùy theo điều kiện, hoàn cảnh của từng trường, của địa phương, của phụ huynh mà vận dụng cho phù hợp. Buổi lễ có thể tổ chức tập trung cho học sinh toàn Khối 12 hoặc theo lớp miễn sao đạt được mục đích.  Trước đây, các trường ở Thừa Thiên Huế có tổ chức Lễ ra trường cho học sinh lớp 12, nội dung cũng có những nét tương đồng với Lễ Tri ân và Trưởng thành, vì vậy nên tổ chức làm một vào dịp cuối năm học.

2. Tri ân cha mẹ và thầy cô giáo là sự biết ơn chân thành của người con đối với  đấng sinh thành, của người học sinh đối với thầy cô xuất phát từ ý thức hoàn toàn tự giác của người mang ơn. Vì vậy, nhà trường, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm phải giáo dục cho học sinh tình cảm thiêng liêng này trở thành ý thức thường trực trong các em trước khi nó được biểu lộ bằng ngôn ngữ hình thức để khi tổ chức buổi lễ tránh được sự miễn cưỡng, gượng ép, thiếu chân thực.

3. Để tổ chức buổi lễ thành công cần phải có sự chuẩn bị cẩn thận từ phía nhà trường lẫn học sinh, phụ huynh; tuy nhiên không nên sa vào hình thức và tốn kém tiền của (nhà trường và phụ huynh). Nội dung của buổi lễ là sự biểu lộ lòng biết ơn chân thành của học sinh đối với cha mẹ, thầy cô; lòng yêu thương vô bờ của cha mẹ, thầy cô đối với con cái, học sinh thể hiện qua những món quà gửi gắm kỳ vọng của phụ huynh, hay qua những bức thư với những nổi niềm, tâm sự gửi cho mẹ cha mà các em học sinh chưa có dịp bày tỏ, hoặc có lúc qua ngôn ngữ nói, các em chưa một lần mạnh dạn trình bày. Bởi vậy, yêu cầu của buổi lễ cần phải đặt sự chân thực lên làm đầu.

4. Làm sao để những lời lẽ trong thư phải xuất phát là từ ruột gan của các em học sinh và những món quà không phải thể hiện sự giàu nghèo của phụ huynh thì buổi lễ mới có ý nghĩa và tác dụng giáo dục. Cần lưu ý, đối với những học sinh mồ côi hoặc có hoàn cảnh gia đình bất trắc, nhà trường phải khéo léo đừng để chạm vào nỗi đau của các em.                 L.T.V

TÓM TẮT BÁO CÁO SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
LỄ "TRI ÂN VÀ TRƯỞNG THÀNH" CHO HỌC SINH LỚP 12 THPT
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hậu Giang

1. Tên sáng kiến kinh nghiệm: Lễ "Tri ân và trưởng thành" cho học sinh lớp 12 trung học phổ thông

2. Nội dung:

a. Công tác chuẩn bị:

- Xây dựng kế hoạch và nội dung cho buổi lễ (khách mời, trang trí lễ đài, khẩu hiệu, các bài phát biểu, đĩa nhạc nền, đồng phục, hoa tặng thầy cô và phụ huynh học sinh, đãi tiệc ngọt hoặc mặn,...)

- Tổ chức họp Hội đồng sư phạm để triển khai và quán triệt chủ trương về việc tổ chức lễ "Trưởng thành và tri ân" cho toàn thể cán bộ quản lí, giáo viên và học sinh trong toàn trường.

- Tổ chức họp phụ huynh học sinh của các lớp khối 12 để triển khai kế hoạch và vận động phụ huynh phối hợp với nhà trường để tổ chức thành công buổi lễ này.

- Triển khai trong tất cả học sinh của các lớp khối 12 viết một bức thư với nội dung tri ân cha mẹ, thầy cô và định hướng tương lai cho bản thân (tính điểm kiểm tra 15 phút cho môn Văn, bài kiểm tra này giáo viên môn Văn chấm điểm và sửa câu, từ cho học sinh, sau đó các em sẽ viết lại thành một bức thư hoàn chỉnh nộp lại cho giáo viên chủ nhiệm, có kèm theo bao thư để gửi cho cha mẹ trong buổi lễ).

- Chuẩn bị và có bước tập dượt cho buổi lễ.

- Tổ chức họp Hội đồng sư phạm và họp phụ huynh học sinh lớp 12 để thống nhất kế hoạch chi tiết thực hiện, đồng thời giải quyết (hoặc xin ý kiến giải quyết) những vấn đề khó khăn trong công tác tổ chức buổi lễ.

- Tổng duyệt buổi lễ, tổ chức buổi lễ, họp đánh giá, rút kinh nghiệm.

b. Thành phần tham dự buổi lễ: Đại diện lãnh đạo cấp tỉnh (nếu có); Đại diện lãnh đạo Sở GD&ĐT (nếu có); Đại diện lãnh đạo cấp huyện; Toàn thể cán bộ, giáo viên của  trường; Phụ huynh học sinh khối 12, có thể đi cả cha lẫn mẹ và thậm chí có cả ông bà cùng đi; Toàn thể học sinh của 02 khối lớp 11 và 12; Tuy nhiên, nếu số lượng học sinh của trường ít, có thể huy động thêm học sinh khối lớp 10.

c. Chương trình buổi lễ: Ngoài phần nghi thức, các nội dung chính như sau: phần phát biểu chúc mừng của chính quyền địa phương, diễn văn khai mạc của lãnh đạo nhà trường; những bài phát biểu học sinh tri ân cha mẹ thầy cô kèm theo nhạc nền là những bài hát nhẹ nhàng nói về công ơn của cha mẹ (Lòng mẹ bao la như biển thái bình, dạt dào...), thầy cô (Người thầy vẫn lặng lẽ đi về sớm trưa); mời phụ huynh bước lên sân khấu để học sinh dâng hoa và gửi đến cha mẹ bức thư nói lên nỗi niềm của các em (kèm nhạc nền về công ơn cha mẹ) và cha mẹ tặng lại cho các em một món quà nhỏ (1 cây bút, quyển sách,... như gửi gắm bao nhiêu kì vọng vào các em); mời thầy cô bước lên sân khấu để học sinh dâng hoa (kèm nhạc nền về công ơn thầy cô).

3. Tác dụng

a. Tác dụng lâu dài:

- Buổi lễ có tác dụng giáo dục rất cao về công ơn cha mẹ, thầy cô, anh hùng liệt sĩ và các thế hệ đi trước. Tạo thêm lòng tôn kính cha mẹ và thầy cô, qua đó tự bản thân các em "phải học tập và lao động thật tốt" cho xứng đáng và đền đáp lại công ơn trời biển đó.
- Giúp cho các em thêm động lực mới và chuẩn bị tâm thế bước vào các kì thi và vào đời sống xã hội.
- Có ý nghĩa sâu sắc và nhân văn cao.

b. Tác dụng hiện tại:

- Qua quá trình tổ chức buổi lễ ở các đơn vị trường học, trước những nỗ lực vượt lên hoàn cảnh khó khăn để vươn lên học tốt của nhiều em học sinh đã có không ít những cựu học sinh, mạnh thường quân hỗ trợ nhiều suất học bổng, nhiều phần quà có giá trị để khích lệ tinh thần các em, cũng như góp một phần để giải quyết những khó khăn về vật chất giúp các em có điều kiện tốt hơn để yên tâm học tập (có những mạnh thường quân tham dự lễ, khi nghe thấy những hoàn cảnh khó khăn của các em thì không thể kiềm chế được và đăng kí với ban Tổ chức để trao tặng học bổng cho các em ngay lúc ấy). Chính vì thế, có thể khẳng định rằng việc tổ chức buổi lễ "Tri ân và trưởng thành" cũng có sức lan tỏa đến công tác xã hội hóa giáo dục đối với ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Hậu Giang.

- Bên cạnh đó, qua các buổi lễ chúng tôi đã nhận được rất nhiều ý kiến phản hồi từ phía lãnh đạo các cấp, phụ huynh học sinh, thầy cô giáo và các em học sinh, đa số các ý kiến đều cho rằng việc tổ chức buổi lễ "Tri ân và trưởng thành" là một trong những hoạt động hết sức có ý nghĩa, có tác động đến nhiều mặt trong công tác giáo dục học sinh, nhất là đối với phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", bên cạnh đó nó còn là một mốc son đẹp, mang tính nhân văn sâu sắc, có ảnh hưởng lớn đối với tương lai, sự nghiệp khi các em chuẩn bị rời ghế trường phổ thông.

- Sự thành công của buổi lễ cũng tác động không nhỏ đến những học sinh hiện đang học lớp 10 và 11, đem lại cho các em niềm hạnh phúc và sự phấn chấn trong học tập và cuộc sống, hứa hẹn một sự chuyển biến tích cực về chất lượng giáo dục toàn diện đối với ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Hậu Giang.

- Sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường từng bước chặt chẽ hơn và ngày càng nhịp nhàng hơn.

4. Khả năng và điều kiện áp dụng

Tất cả các trường THPT trên toàn quốc đều có thể tổ chức buổi lễ "Tri ân và trưởng thành" cho học sinh lớp 12. Ngoài ra, cũng có thể tổ chức cho học sinh lớp 9 hoặc cao đẳng, đại học nhưng tùy theo đối tượng mà có sự vận dụng cho phù hợp. Để tổ chức thành công buổi lễ, các trường cần chuẩn bị tốt kế hoạch tổ chức và triển khai thực hiện ngay từ đầu học kì II của năm học